Drugie „Życie na przełomie”

16 września 2018 r. w Pałacu Nowym w Ostromecku rozpoczęła się trzydniowa II Ogólnopolska Konferencja Instrumentologiczna „Konstrukcja – Rekonstrukcja – Destrukcja”. Poprzedziła ją promocja książki Krystyny Starczak-Kozłowskiej „Życie na przełomie”, poświęcona Andrzejowi Szwalbemu, niezwykłemu animatorowi i administratorowi dóbr kultury, nie tylko ze sfery muzyki.

Wybór Zespołu Pałacowo-Parkowego w Ostromecku na miejsce tego naukowego forum i jego tematyka nie były przypadkowe. To tu zgromadzono Kolekcję Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego, ponad 50 starych instrumentów; to Andrzej Szwalbe od lat 70. gromadził najpierw w Filharmonii Pomorskiej polskie zabytkowe fortepiany, by w końcu trafiły do Pałacu Starego, usytuowanej na skraju wiślanej skarpy barokowej rezydencji.
Krystyna Starczak-Kozłowska, dziennikarka i pisarka, zafascynowana postacią i dokonaniami dyrektora Filharmonii Pomorskiej napisała w latach 90. „Życie na przełomie”. Opowieść o Andrzeju Szwalbe wydano w roku 1999 (Instytut Wydawniczy Świadectwo). W 25. rocznicę przyznania Mu tytułu Honorowego Obywatela Bydgoszczy, po szesnastu latach od Jego śmierci ukazała się nowa wersja książki tej autorki, powstała z inspiracji Stowarzyszenia Andrzeja Szwalbego „Dziedzictwo”, dzięki znacznemu finansowemu wsparciu Urzędu Miasta Bydgoszczy oraz Spółki Solbet, Agencji Reklamowej Remedia, Miejskim Wodociągom i Kanalizacji w Bydgoszczy. Drugie wydanie „opowieści o Andrzeju Szwalbe” zostało bardzo poszerzone, uaktualnione, uzupełnione o III część pokazującą owoce działalności tego niezwykłego wizjonera.
Pierwszego dnia II Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej „Konstrukcja – Rekonstrukcja – Destrukcja” gościła autorka obu edycji „Życia na przełomie”, powitana przez uczestników gorącymi brawami. Spotkanie autorskie z Krystyną Starczak-Kozłowską prowadził Andrzej Gawroński, kierownik Pracowni Pałacowej w Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku, kurator Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego.

Fot. Andrzej Karnowski
Spotkanie autorskie z Krystyną Starczak-Kozłowską prowadził Andrzej Gawroński.

Zanim pomyślała, że napisze o nim książkę odbyła wiele rozmów z fascynującym Andrzejem Szwalbem. – On, człowiek bardzo skromny, ale niesłychanie skrupulatny i rzetelny, zaproponował dość kategorycznie: „Będziemy się spotykać w każdy czwartek od dwunastej do piątej”. To było jeszcze zanim pomyślałam, że napiszę o nim książkę. Spotykaliśmy się u niego w domu. Pani Danusia przygotowywała kawę, a my rozmawialiśmy. To było sześćdziesiąt pięciogodzinnych rozmów…
Pani Krystyna nie ograniczała się do rozmów z bohaterem „Życia na przełomie”. Odwiedzała miejsca z nim związane, z jego życiem, także w Warszawie, jak choćby z Powstaniem Warszawskim.
Dopełnieniem drugiego wydania „Opowieści o Andrzeju Szwalbe” są rozmowy autorki, które obrazują m.in. te dokonania, których nie udało się przywołać w pierwszej książce. Stąd wywiady z kilkunastoma luminarzami kultury i sztuki, przywołujące wspomnienia o Nim, przywołujące fenomen Jego osobowości. Oto wybrane z nich cytaty:
„Patrzył perspektywicznie 50 lat do przodu” – twierdzi Alicja Weber, była dyrektorka Opery Nova; „To mój mistrz duchowy w sensie wewnętrznego nakazu działania i konsekwencji w pracy” – zapewnia dr Stefan Pastuszewski, poeta i pisarz; „Pasja, z jaką Szwalbe zabrał się do gromadzenia dawnego instrumentarium, wynika, jak wszystko, z szerokiego kontekstu jego idei…” – mówi Anna Szarapka, teoretyk muzyki w Zespole Szkół Muzycznych w Bydgoszczy; „Filharmonia Pomorska była salonem Bydgoszczy” – wspomina Halina Maternowska, była śpiewaczka Zespołu Madrygalistów Capelli Bydgostiensis; „Był promotorem wszystkich moich poczynań” – zapewnia prof. Wenancjusz Kurzawa, muzyk, były prorektor, obecnie profesor Akademii Muzycznej; ”Był wizjonerem, który potrafi lepić rzeczywistość po swojemu” – uważa Henryk Martenka, dziennikarz, pisarz, prezes Stowarzyszenia Andrzeja Szwalbego „Dziedzictwo”. (k-i)

Fot. Andrzej Karnowski
W promocji książki „Życie na przełomie” brali udział uczestnicy Konferencji.

Drugie „Życie na przełomie”

STOWARZYSZENIE IM. ANDRZEJA SZWALBEGO "DZIEDZICTWO"