O starych instrumentach wśród dawnych instrumentów

Po raz trzeci Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy zorganizowało wrześniową Ogólnopolską Konferencję Instrumentologiczną w siedzibie Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego. Dominowała problematyka związana z przywracaniem, odtwarzaniem, odzyskiwaniem, badaniem zmian zachodzących w budowie instrumentów oraz wykorzystaniem ich.

Tendencje retrospektywne w budowie ludowych instrumentów muzycznych omówił w wykładzie inauguracyjnym prof. dr hab. Zbigniew J. Przerembski, kierownik Zakładu Muzykologii Systematycznej w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Przedstawił m.in. wybrane przejawy działań retrospektywnych muzykantów i wytwórców instrumentów.

Dominika Stopczańska z Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza wraz z Majdą Strzyżewską z Kancelarii Adwokackiej w Poznaniu zaprezentowały tematykę związaną prawną ochroną instrumentów muzycznych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem rekonstrukcji instrumentów zabytkowych. Zuzanna Budziarek ,absolwentka Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, od kilku lat współpracuje z amerykańskim mistrzem, Brucem Kennedy’m, dzięki czemu ma możliwość zaobserwowania współczesnych technik oraz metod konstrukcji i regulacji klawesynów. Jej wykład m.in. zestawiał fotorelacje z warsztatu produkującego około dziesięciu instrumentów rocznie . Na podstawie zdjęć zachowanych egzemplarzy muzealnych obrazował różnice w możliwościach dawnych i współczesnych mistrzów.

W pałacowych salach Ostromecka zaprezentowano kilkadziesiąt wykładów. Obejmowały one – jak zapewniają organizatorzy - zagadnienia „przywracania zapomnianych, zmarginalizowanych i odrzuconych instrumentów do praktyki muzycznej, powrót do brzmień przeszłości, badanie zmian zachodzących w budowie instrumentów, zagadnienia wykonawcze dawnej praktyki muzycznej, historii wytwórni instrumentów, edukacji w zakresie gry na instrumentach tradycyjnych, restytucji dóbr kultury muzycznej, badania historyczno-muzykologiczne w zakresie instrumentologii, badanie audiosfery przeszłości, terminologię instrumentologiczną, ikonografię muzyczną.

Radę Naukową 3. Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej, przeprowadzonej w dniach 16-18 września 2019 r., stanowili prof. emeritus dr hab. Beniamin Vogel i prof. dr hab. Zbigniew J. Przerembski, kierownik Zakładu Muzykologii Systematycznej w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Komitet organizacyjny tworzyli: muzykolog Agata Mierzejewska-Ficek, instrumentolog Joanna Gul (Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego), Andrzej Gawroński (kierownik Pracowni Pałacowej w Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku, MCK).

Nie obyło się bez pamiątkowego zdjęcia kilkorga głównych postaci 3. Konferencji. Od lewej stoją: kierowniczka Działu Ludowych Instrumentów Muzycznych w Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu Agata Mierzejewska-Ficek, kierownik Pracowni Pałacowej w Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku MCK w Bydgoszczy Andrzej Gawroński, kierownik Zakładu Muzykologii Systematycznej w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego, członek Rady Naukowej Konferencji prof. Zbigniew J. Przerembski, członek Rady Naukowej 3. Konferencji prof. Beniamin Vogel, instrumentolog, teoretyk muzyki Joanna Gul.

Debacie towarzyszyły – jak zawsze - koncerty na instrumentach historycznych i ludowych. Pierwszy - połączony z promocją płyty Hommage à Maria Szymanowska i odbywający się pod patronatem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego – wykonała dr Maria Gabryś-Heyke na fortepianie Johann Friedrich Marty (Królewiec, ok. 1810-1820) z Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego. Drugi – także pod patronatem marszałka Piotra Całbeckiego– wypełniła Sonata h-moll na skrzypce i fortepian Ottorino Respighiego, a jej wykonawcami byli Michał Szałach (skrzypce) i Justyna Jażdżyk (fortepian: Bechstein, XIX w.). (k-i)

Po koncercie dr Marii Gabryś-Heyke me Komisja Rewizyjna lomani czekali na autografy pianistki.

Zdjęcia: Dariusz Gackowski

O starych instrumentach wśród dawnych instrumentów

STOWARZYSZENIE IM. ANDRZEJA SZWALBEGO "DZIEDZICTWO"